De sociale ladder in Jeugdzorg

“Jeugdzorg, een brute instantie die gezinnen uit elkaar haalt. Ouders van kinderen scheidt en broertjes en zusjes in verschillende gezinnen plaatst.”
“Jeugdzorg greep te laat in, baby overleden en oudste kinderen uit huis geplaatst.”

Gek genoeg komt jeugdzorg zelden tot nooit positief in het nieuws. Toen ik op mijn 17de met jeugdzorg in aanraking kwam, was ik dan ook bang, bang dat ik in een falend systeem terecht zou komen. Echter was het tegenovergestelde waar! 17 jaar was ik, bijna volwassen en toch werd ik uit huis geplaatst. De belasting voor mijn gezin was te groot omdat ik al jaren met mijn mentale gezondheid kampte. Dat ik uit een gebroken gezin kwam en me hier nooit goed aan had aangepast hielp niet mee. Jeugdzorg bood mij een kans op eigen benen te staan d.m.v. een kamer training traject. Het was geen plek waar ik thuishoorde maar wel een plek waar ik mij losmaakte van mijn ouders en onze gebrekkige communicatie. Soms helpt afstand nemen van elkaar je weer om nader tot elkaar te komen. Wat ik in die periode vooral heb geleerd is dat jeugdzorg in die tijd (ruim 10 jaar geleden) niet was ingespeeld op psychiatrie maar vooral gedragsproblematiek, daarmee was ik een vreemde eend in de bijt. Maar niettemin probeerde ze me een thuis te geven in plaats van een huis. Daarmee is jeugdzorg een wezenlijk verschil van de mentale gezondheidszorg die enkel gefixeerd zijn op behandelen, beter worden en gedragsverandering.

Tijdens mijn traject bij jeugdzorg gaven er voor het eerst mensen om mij zoals verzorgers om je geven. Dit ben ik pas jaren en jaren later tegengekomen in de psychiatrische zorg en dit heeft zo helend gewerkt. Mij waarde gegeven als mens.

Toen ik in 2015 een stage kreeg in de jeugdzorg was ik dankbaar. Ik mocht teruggeven wat ik als tiener gekregen had. Ik ging werken met kinderen tussen de 6-14 jaar oud. Ik studeerde HBO drama therapie en gaf toneellessen met als doel observeren en rapporteren. Aan het begin van mijn stage heb ik aan de leidinggevende gevraagd of ik lange mouwen moest dragen in verband met mijn littekens, of dat de kinderen deze mochten zien en als ze hier vragen over hadden ik een gepast antwoord gaf afhankelijk van de leeftijd. Het laatste mocht en zeker niet alle groepsleiding was het hier mee eens. Sterker nog, ik werd er dagelijks op aangesproken en ik moest continue iedereen naar de leidinggevende verwijzen.
Maar ondertussen ontstond er een band tussen een 13-jarige bewoonster en mij waar niemand van de woonbegeleiding bij kon doordringen. Deze jonge tiener beschadigde zichzelf en werd keer op keer gestraft. Ze voelde zich een volwassene die tussen allemaal kinderen was geplaatst en waarnaar niet werd geluisterd. Met mij durfde ze te praten omdat ze zichzelf herkende in mijn littekens. Waar ik nooit trots ben geweest op mijn verleden bood het nu plots een opening, een opening tot haar hart en daarmee werd ik een tussenpersoon tussen haar en de groep.

De rol van een ervaringswerker is de laatste jaren enorm in opkomst. Zelf heb ik na deze stage een gigantische terugval meegemaakt. Mijn studie heb ik niet af kunnen ronden. Maar nog vaak denk ik terug aan deze jonge tiener. Hoe gemakkelijk ze zich naar mij geuit heeft terwijl ze iedereen van zich afweerde enkel omdat ik littekens heb. Blijkbaar is de combinatie tussen het hebben van psychiatrische problemen en gedragsproblematiek op sommige woongroepen nog steeds een taboe. We zijn 6 jaar verder en ik wil met #ikbenOpen bewustzijn verspreiden dat jong en oud kan lijden onder mentale problematiek. Dat we iedereen serieus moeten nemen en openheid moeten stimuleren.

Openheid is de eerste stap naar herstel. Openheid is de weg naar iemand zijn hart.
Openheid is iemand een thuis geven.

Is dat niet wat we willen bij jeugdzorg? Kinderen een thuis geven? Symbolisch of in het echt?
Ik wil jullie met mijn verhaal oproepen jullie hart open te stellen voor de verhalen van jullie kinderen, cliënten en patiënten. Openheid is de eerste stap naar mentale gezondheid.
Ik ben jeugdzorg eeuwig dankbaar voor het thuis dat het mij gegeven heeft, in mijn tienertijd en tijdens mijn stage, ik gun nog vele kinderen die een thuis zoeken datzelfde geluk.

Liefs,
Inger

Deel dit artikel: